به مناسبت زادروز استاد «احمد پژمان»
«پژمان» آهنگسازی تاثیرگذار و بانی موسیقی ملی ایران است
تحصیلات آکادمیک او در اتریش و آمریکا و تجربه موسیقائی او پشتوانه محکمی برای هارمونی گذاری و کنترپواننویسی مناسب در موسیقی ایران است. «احمد پژمان» غیر از آثاری که برای گروه سازهای ایرانی نوشته است، آثار سمفونیک، اپراها و بالههای ارزشمندی دارد که نه تنها در ایران بلکه در کشورهای اروپائی هم اجرا ومورد توجه بوده است که از میان آنها می توان از «راپسودی» برای ارکستر سمفونیک «کانتات بهیاد خرمشهر» برای ارکستر سمفونیک، گروه کر و سلوها اشاره کرد که در آزاد سازی خرمشهر نوشت. «اوراتوریو رستاخیز»، «سمفونی نوروز»،«دیورتیمنتو برای ارکستر زهی»، «پویم سمفونی سرزمین دلاوران» که افتخار میکنم که به من هدیه داد نام برد . هم چنین اولین اهنگسازی است که اپرای ملی و باله ایرانی را بهطور جدی نوشت که می توان از اپرای یک پردهای «جشن دهقان»، اپرای «دلاور سهند» بر اساس زندگی بابک خرم دین؛ اپرای «سمندر» و بالههایی چون روشنائی،حماسه،عیاران و هفت خوان رستم نام برد.
او آثار مشهور و زیبائی برای فیلم ها نوشته است که مهمترین آنها دلیران تنگستان، شازده احتجاب، سایههای بلند باد، روسری آبی،بوی کافور،خانه ای روی آب هستند که هر کدام شاهکارهای این ژانر موسیقائیاند . علاوه بر این، همه آثار؛ او شاگردان بسیاری را برای موسیقی آموزش داد و بسیاری از هنرمندان امروز ایران جزو شاگردان احمد پژمان بودهاند. من بهپاس خدمات ارزنده ایشان پارسال اثری را در بزرگداشت او بهنام «باغهای پژمان» در سه مومان برای ارکستر زهی تصنیف کردم .باید تاکید کنم که او آهنگساز تاثیر گذار و بانی موسیقی ملی ایران به شمار می آید که آثارش آمیخته ای است از تکنیک های موسیقی علمی جهانی با هویتی ملی . .
یکی از آثار او که چند سال پیش منتشر شد؛ «عیاران» نام دارد که بیش از چهل سال پیش نوشته شده است و به نظر من کاری با ارزش وقوی در موسیقی ایرانی است که برای اکثر سازهای ایرانی در چهار قسمت تصنیف شده است
:
عیاران اثری است در سبک موسیقی ملی ایران (نوعی موسیقی ایرانی که در آن سازهای سنتی، ملودیها وعوامل دیگر بابهره گیری از امکانات وتکنیک های آهنگسازی موسیقی کلاسیک جهانی بهگونه ای که هویت ایرانی حفظ شده باشد استفاده شده است) که برای سازهای سنتی چون تار، عود، کمانچه، قانون، نی و سازهای کوبهای بر اساس اشاراتی به گوشهها وملودیهای موسیقی سنتی ومحلی ایران نوشته شده است. در این اثر تدابیری مثل ملودیها و ریتمهای کنترپوانتیک ، استیناتوها، ایمیتاسیونهای فراوان، پلیفونی مناسب با ملودیها ومدلاسیونهای منطقی وسریع و نیز تاکید بسیار زیاد بر ریتمهای متنوع و پیچیده وگاهی پلی ریتمیک بهکار برده شدهاند. این تدابیر در آن زمان برای اولین بار در موسیقی ملی ایران مورد استفاده قرار گرفتهاند که تا به امروز در آثار برخی آهنگسازان وگروههای موسیقی تداوم یافته است؛ بهگونهای میتوان گفت که هسته اصلی «عیاران» تاکید ریتمیک واستفاده از میزانهای متنوع است که نه تنها به وسیله سازهای کوبهای بلکه در اکثر موارد سازهای ملودیک هم در نگهداری ریتم شرکت دارند
منبع:
سایت موسیقی ما